4. SINIF TÜRKÇE ATASÖZLERİ
KONU ANLATIMI VE ÖRNEKLER
Geçmişten günümüze gelen, atalarımızın uzun deneyimlerini kısa ve özlü olarak ifade eden, öğüt verici nitelikteki kalıplaşmış sözlere atasözü denir.
Atasözlerinin Bilinmesi Gereken Özellikleri :
👉 Toplumun ortak ürünüdür.
👉 Kim tarafından söylendiği belli değildir.
👉 Genellikle mecaz anlamlıdır.
👉 Bir tek sözcüğü bile değiştirilemez.
👉 Atasözleri cümle şeklindedir.
Atasözlerini Neden Kullanırız?
👉Anlatıma renk katmak, anlatımı daha etkileyici hale getirmek için kullanırız.
Atasözleri ve Anlamları
Mum dibine ışık vermez : Çoğu insan başkalarına yardım eder, iyi davranır; ama aynı şeyleri kendisi ve yakınları için yapmaz.
Ayağını yorganına göre uzat : Herkes,
hesabını kendi gelirine göre yapmalıdır.
Damlaya damlaya göl olur : Küçük ve önemsiz gördüğümüz şeyler birikerek büyük şeyleri meydana getirirler.
Bir elin nesi var, iki elin sesi var : Her insanın gücünün belli bir sınırı vardır. Bazı işleri tek başlarına yapamazlar. Bu durumda başkalarıyla dayanışma ve işbirliği içerisine girerler ve işin üstesinden gelebilirler.
Evdeki hesap çarşıya uymaz : Bazı durumlarda planladıklarımız ile gerçek durumlar uymayabilir. Her zaman planladığımız gibi olmayabilir.
Ev alma, komşu al : Bir ev alırken öncelikle komşularına ve yakın çevresine bakılmalıdır. Çok güzel bir evde oturulsa bile komşuları ile sorunları olan insanlar evlerinde huzurlu ve mutlu olamazlar. Komşularının iyi ve güvenilir olması evden daha önemlidir.
Gülü seven dikenine katlanır : İnsanlar sevdikleri kişiler için veya sevdiği, mutlu olduğu işi için karşılaştığı zorluklara dayanır.
İyilik eden iyilik bulur : Çevresine iyilik yapan, yardım eden insanlar çevreleri tarafından sevilen, saygı duyulan insanlardır. Günü geldiğinde mutlaka yaptığı iyiliklerin karşılığını alır.
Keskin sirke küpüne zarardır : Öfkesine yenik düşen insanların, toplum içerisinde saygınlığı kalmaz, kendini yıpratır ve sağlığını bozar. Yani zararı kendisinedir.
Üzüm üzüme baka baka kararır : Hepimiz hem çevremizden etkileniriz hem de çevremizi etkileriz. Sürekli bir arada bulunan arkadaşlar birbirlerinden etkilenirler ve birbirlerinin huylarını da davranış haline getirebilirler.
Acele işe şeytan karışır : Acele ile yaptığımız işlerde yeteri kadar dikkatli olamayız. Yeteri kadar dikkatli olmadan yapılan işlerde de aksilikler yaşanabilir.
Güneş balçıkla sıvanmaz : Herkesin açık ve net olarak bildiği gerçekleri kimse inkar edemez ve değiştiremez.
Denize düşen yılana sarılır : Zor durumda, çaresiz kalan insanlar bazen kötü olarak bildiği kimselerden bile yardım istemek durumunda kalabilirler.
Acı patlıcan kırağı çalmaz : Yaşamları boyunca insanlar birçok zorluklarla karşılaşır. Bazı insanlar daha fazla zorluklarla karşılaşır ve bu zorlukları atlatıp, başarılı olurlarsa daha sonra karşısına çıkacağı zorluklar onu yıldırmaz ve ona zarar veremez.
Laf ile peynir gemisi yürümez : Sadece konuşarak işleri halledemeyiz. İşleri isteğimiz ya da istenildiği gibi yapabilmek için konuşmak yerine eyleme geçmeliyiz, çalışmalıyız ve emek vermeliyiz.
Ne ekersen onu biçersin : Çevremize karşı davranışlarımız onların bize karşı davranışlarını etkiler. İyilik edersek karşılığında iyilik, kötülük edersek karşılığında kötülük görürüz.
Ağaç yaşken eğilir : Eğitim küçük yaşlarda daha kolay, daha etkili ve daha kalıcıdır. Çocuklara küçük yaşlarda gerekli eğitimi vermeli, onların gerekli bilgi ve beceriyi kazanmalarını sağlamalıyız.
Anasına bak kızını al, kenarına bak bezini al : Kız çocukları dünyaya gelirken annelerinin özelliklerini ve huylarının da bir kısmını almış olarak dünyaya gelir. Annesi onu büyütür, yetiştirir ve bu şekilde de kendisini yetiştiren kişiye benzer. Yani bir kadının davranışını anlamak için annesinin davranışlarına bakarak fikir sahibi olabiliriz.
İyi dost kara günde belli olur : İyi gününde tüm arkadaşların yanında olabilir ama gerçek
arkadaş senin kötü zamanlarında yanında olan sana destek olan arkadaşındır.
Ak akçe kara gün içindir : İnsanlar kötü zamanlar için kazancının bir kısmını biriktirir. O kötü zamanları yaşadığı zaman birikimini harcamaktan çekinmemelidir.
Ak koyunun kara kuzusu da olur : Her anne ve baba çocuklarını iyi bir insan olarak yetiştirmek ister. Ama bazen anne ve baba ne kadar da iyi olursa olsun çocuğu kötü insan olabilir.
Sakla samanı, gelir zamanı : Değersiz, işe yaramaz olarak gördüğümüz şeyler eğer sağlamsa atmamalı bir kenara koymalıyız. Günü geldiğinde o değersiz gibi gördüğümüz şeyler çok işimize yarayabilir.
Güneş girmeyen eve doktor girer : Güneş ışığı hem mikropları yok eder hem de insanlar güneş ışığından D vitamini alırlar. İnsan sağlığı için evin güneş alması önemlidir. Güneş almayan evde hastalık eksik olmaz.
Komşu komşunun külüne muhtaçtır : Komşuluğun, toplumumuzdaki yeri çok önemlidir. İyi komşu senin kötü gününde de her zaman yanındadır. Yeri geldiğinde çok küçük ihtiyacını bile komşundan karşılarsın. Komşular birbirlerine yardımcı olurlar. Birbirlerinin ihtiyaçlarını gidermek için ellerinden geleni yaparlar.
Kaz gelecek yerden tavuk esirgenmez : İnsanlar çıkarları doğrultusunda bazı durumlarda bilerek sıkıntıya girebilirler. Çünkü büyük kazançlar elde edeceği durumlarda küçük sıkıntıları yaşamayı göze alırlar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder